... waar begin je? ...
Als eenmaal het idee je aanspreekt een dergelijke tocht naar Santiago de Compostela te maken, hoe ga je dan te werk??
Duidelijk zal zijn dat zoiets toch wel enige voorbereiding vergt.
Speurend op internet (zoeken naar Santiago, Compostela, pelgrimage, camino of iets dergelijks) vind je wel wat van je interesse. Ook dagboeken/ websites/ blogs van zo’n tocht (te voet of per fiets) van anderen.
De website mundicamino (verschillende talen) is wat mij betreft één van de meest geraadpleegde sites.
Inmiddels (een aantal jaren verder) zijn er veel algemene websites waar je informatie over reizen naar Santiago de Compostela kunt vinden.
Zo is er: Pelgrim Helmuth, todos los caminos, urcamino, eroski consumer, gronze, caminoways, camino torres, camino de levante, editorial buen camino, en andere.
En van het één komt ook het ander.
Nederlands Genootschap van Sint Jacob
Zo is het handig om lid te worden van het “Nederlands Genootschap van Sint Jacob”.
Je vindt veel praktische informatie op de website en er zijn regiobijeenkomsten waar gelijkgestemde zielen, die voornemens zijn te gaan of zij die inmiddels (enkele malen) de tocht hebben volbracht, je inwijden in de wereld van de “pelgrimage”.
De St Jacobuskerk in Den Bosch is/ was het trefpunt van Santiago-gangers voor de regio Den Bosch, met periodiek bijeenkomsten van (ex- en potentiële) Santiago-gangers en het “Café St Jacques” (borrelen na afloop). Inmiddels is de Jacobskerk getransformeerd tot "Jeroen Bosch Art Center" (JBAC); overigens ook zeer de moeite waard. De Bossche bijeenkomsten vinden dus inmiddels elders in de regio den Bosch plaats.
Ook verzorgt het Genootschap een tijdschrift met veel wetenswaardigheden en praktische informatie bij het pelgrimeren, n.l. “de Jacobsstaf”.
Met veel informatie over abdijen, kloosters en refugio’s of pelgrimsherbergen op de verschillende (oorspronkelijke) routes.
Over hoe de diverse kerkelijke orden in de loop der eeuwen actief zijn geweest op gebied van onderdak voor pelgrims, bouwstijlen, plaats in de omgeving en dergelijke, komt in verschillende zeer lezenswaardige artikelen aan de orde.
Een aantal werkgroepen binnen het Genootschap, te weten:
- cultuur en geschiedenis
- pelgrimswegen
- herbergen/ hospitaleros
- spiritualiteit
- koor
zijn op deze terreinen actief.
Voorts is in Utrecht het “huis van St Jacob” te vinden, waar veel informatie voorhanden is en waar vrijwilligers (ex- en actieve Santiago–gangers) je, met veel praktische tips uit eigen ervaring, graag inwijden in het mysterie van de "pelgrimage" en je deelgenoot maken van hun belevenissen en je graag op weg helpen.
En heb je je dan min of meer volgezogen met algemene informatie over de tocht, dan wordt het langzamerhand weer wat concreter.
... de pelgrimspas of credencial ...
Een onmisbaar document onderweg is de zgn. "pelgrimspas", te verkrijgen via het Genootschap van St Jacob in Utrecht, maar ook in de camino startplaatsen in Spanje en/ of Frankrijk/ België
Het document waarmee je je (formeel) als pelgrim kunt identificeren en waarmee je onderweg onderdak en verzorging kunt ontvangen.
Tevens is er ruimte voor stempels van overnachtingplaatsen, waarmee je aantoont dat je de verschillende plaatsen onderweg ook daadwerkelijk hebt bezocht.
Het verzamelen van stempels wordt gedurende de reis een leuke hobby. Stempels zijn te krijgen, bijv. in het klooster, de abdij of de plaats waar je overnacht. Ook kan dat het gemeentehuis of het VVV zijn, indien geopend. Sommige gemeenten of overnachtingplaatsen hebben fraaie stempels.
Op het eindpunt van de reis (in Santiago) dient het ook als bewijs bij het verkrijgen van de “Compostela”, het certificaat van het afronden van de tocht.
Soms is er discussie onder pelgrims aan het einde van de tocht over hoeveel stempels je per dag moet hebben voor een Compostela. Er wordt dan beweerd dat je de laatste 100 km als wandelaar minstens twee stempels per dag dag moet hebben verzameld. Misschien geldt het alleen voor diegenen die slechts de laatste 100 km wandelen (bijv. vanaf Sarria, Tui, Lugo of Orense). Ik heb het n.l. nog nooit meegemaakt (ik vind één voldoende) bij het pelgrimsbureau dat ik niet voldoende stempels zou hebben of dat er discussie over was.
Ook aan het einde van de wereld in Fisterra en Muxia hebben ze fraaie certificaten.
... de uitrusting ...
Hoe ga je overnachten??
In eerste instantie (jaren terug) had ik het idee om een tentje mee te nemen en dan zo in de loop van de middag bij een boerderij aan te kloppen om ruimte te vragen om mogen te bivakkeren. Uit gesprekken met andere pelgrims bleek al gauw, dat velen dat ook van plan waren geweest. Zij hadden echter na enige weken reeds hun tentje met toebehoren per post retour gestuurd, omdat je eigenlijk toch wel veel slaapplaats kon vinden in abdijen, kloosters, pastorieën en/of bij particulieren (al of niet vriend van St Jacob).
En de ca 2 á 3 kilo extra gewicht behoef je dan ook niet mee te sjouwen.
In Spanje op de veel belopen routes zijn het aantal albergues en hostals (overheid en particulier) al helemaal niet meer te tellen.
Welk schoeisel??
Jarenlang heb ik met veel plezier en zonder problemen op lage wandelschoenen gelopen. De discussie gaat er met name over of je nu voor hoge of lage wandelschoenen kiest. Zeer veel verschillende opvattingen en zeer persoonlijk. Je moet hieraan overigens wel behoorlijk veel aandacht besteden.
Uiteindelijk heb ik me laten overtuigen en gekozen voor hoge schoenen.
Met een hoge schoen heb je meer steun aan de enkels, waardoor ook je knieën en je heupen minder worden belast (zegt men).
Het werden Lowa’s Renegade, Gore-Tex met Vibran zool. Wat mij betreft een uitstekende pasvorm. Noch tijdens de trainings-/ voorbereidingstochten, noch gedurende de reis heb ik last gehad van knellen, blaren of anderszins. De hakken gaan (wat mij betreft) ongeveer 1500 km mee; met het vervangen van de zolen moet je wat voorzichtiger zijn in verband met het (mogelijk) veranderen van de pasvorm.
... wat neem je (niet) mee ...
Een veel gehoorde tekst hierbij is:
"Alles wat je niet meeneemt, is mooi meegenomen!"
En zo is het natuurlijk, aangezien je (als je per voet reist) alles wel zelf moet dragen.
De keuze van een rugzak is een studie op zich. Ook hier zijn weer vele ervaringsdeskundigen te raadplegen; echter ook dit is een behoorlijk persoonlijke aangelegenheid.
Een richtlijn voor totaal bagagegewicht is echter wel dat je niet meer moet dragen dan ca 20% van je eigen lichaamsgewicht (opvatting begin 2000; momenteel (2015/ 2016) zijn de opvattingen meer tussen 10 en 15% van het lichaamsgewicht).
Uitgaande van ongeveer 80 kg bij aanvang van de tocht en ca 5 kg gewichtsverlies tijdens de reis, ben ik uitgegaan van 20% van 75 kg is maximaal 15 kg bagage op de rug.
Als je bedenkt dat een liter water al een kg weegt, en je onderweg toch ook nog wel wat moet eten en drinken, dan moet je toch niet meer dan 12 á 13 kg bagage (inclusief de rugzak zelf) pakken.
Wat mij wel heeft geholpen (en volgens mij ook essentieel), is om een inventarislijstje te maken met daarbij vermeld waarom je iets wilt meenemen. Welke onzinnige reden je ook kunt bedenken, maakt niet uit, je hebt er in elk geval over nagedacht.
Voor de inventaris waar mee ik in eerste instantie op pad ben gegaan, klik hier.
En wat er niet in past, gaat niet mee!!
Heel veel kleine zaken en rommeltjes maken met elkaar toch nog een aardig gewicht.
De afzonderlijke spullen worden apart gewogen; tot ca 1,5 kg, want verder ging de weegschaal niet (en we hadden geen personenweegschaal). Hoeveel het totaalgewicht in eerste instantie was, wist ik dus niet precies.
Op het gevoel valt het eigenlijk wel mee hoe zwaar een rugzak weegt, als je hem met de hand oppakt, zeker als je er geen ervaring mee hebt.
In de praktijk blijkt echter ook wel dat je met behoorlijk weinig uit kunt.
En er is kennelijk nog ruimte over, dus kleine dingetjes zijn altijd wel handig mee te nemen (doe het niet! onzin! overal onderweg kun je van alles kopen en zo niet: jammer, maar helaas!)
In de tweede ronde is een en ander wat aangepast; hierna de inventaris~/ paklijst, zoals die voor de volgende reizen geldt (met zo nu en dan een aanpassing).
... en dan moet het er toch een keer van komen ...
En dan ben je reeds geruime tijd bezig met allerlei voorbereidingen en je kunt eindeloos zoeken naar informatie (zie ook de zéér lezenswaardige website van pelgrim Helmuth) en lezen wat anderen allemaal vertellen, maar dat schiet op zich niet echt op.
Eens moet het er toch van komen.
Je moet een datum van vertrek gaan vaststellen.
Wanneer wil je lopen? Wanneer wil je aankomen?
Regenkans of warmtekans?
Voorjaar of najaar?
Drukke route met veel voorzieningen of minder belopen camino's?
Kortom……….!
Ervaringen van anderen geven aan dat het in juni/ juli erg druk is op de Camino Francés; later wordt het erg warm.
Om eind juni in Santiago aan te komen, moet je toch wel in maart/ april vertrekken uit Nederland.
Uiteindelijk maar een datum geprikt:
maandag 04-04-2005
zou de (eerste) vertrekdatum worden!
Goede Reis!